BİREYSEL SWOT ANALİZİ NASIL YAPILIR? | KENDİNİ TANIMAK İÇİN SORULAR | KENDİNİ GELİŞTİRME | 1. DERS
Bu videoyu çektiğimiz korona günlerinde çoğu kişi evde ve bolca vakti var ya da öyle olmasını ümit ediyoruz diyelim. Peki o zaman madem ki bolca vaktimiz var. Daha önceden ertelediğimiz ya da bahane olarak kullandığımız vakti bahane olarak kullandığımız eylemleri artık hayata dökmenin zamanı geldi demektir. Bu vakti kaliteli geçirmek isteyen ve kendisini geliştirmek isteyen takipçilerim için birkaç bölümlük oluşan bir seri hazırladık. Bu seride kendimizi geliştirmenin yolları ile ilgili bazı teknikleri sizinle paylaşacağım ve birinci bölümümüzde işin en zor adımı olan Kendini Tanıma Bireysel Farkındalık’dan bahsedeceğim. Şimdi bazılarınız şöyle diyebilir. Yahu kendini tanımanın nesi zor ki? Hepimiz kendimizi tanıyoruz. O zaman size şöyle bir soru sorayım. Sahip olduğunuz ya da sahip olduğunuzu düşündüğünüz bütün apoletlerinizi şöyle bir kenara koyduğunuz varsayın mesela. Nedir bunlar? Neyi kastediyorum? Apolet derken mesela mezuniyetleriniz eğitim seviyeniz yapıp ettikleriniz, işleriniz? İşinizdeki uzmanlığınız, tecrübeleriniz, sahip olduğunuzu düşündüğünüz işte. Eviniz, arabanız, ne bileyim toplumsal rolleriniz. Annelik, babalık, evlatlık gibi. Tüm bunları bir kenara koysanız. Diyelim ki Özlem kimdir? Kendinizi nasıl tanımlarsınız? Hangi kelimeleri kullanırsınız? Bu soruya cevap vermek bazılarımız için biraz zor gelebilir. İlk etapta aklımıza kendimi tanıt. Özlem kimdir? Ahmet kimdir? Dediğimde biraz duraksayabiliriz. Belki bu duraksama biraz daha uzun sürebilir hatta. Eğer bu konuda biraz duraksıyorsanız demek ki birazcık çalışmamız gerekiyor.
Bu arada ben bu videoyu çekiyorum diye ben kendimi çok iyi tanıyorum. Bireysel farkındalık yoluna çıktım, bitirdim ve geri dönüyorum falan değil. Ben de hala kendini tanıma yolunda. Her geçen gün kendiyle ilgili yeni şeyler öğrenen bir yolcuyum. Bu konuda ahkam kesmek çoğu kişinin harcı değildir. Çünkü bu yol çok uzun bir yol. Bu yol çok sancılı bir yol. Neden sancılı bir yol? Çünkü bu yolda bazı gördüklerimiz, bazı fark ettiklerimiz çok da hoşumuza gitmeyecek. Çünkü kendini tanıma yolunda bazen kendimizle ilgili negatif şeylerle karşılaşıyoruz. Mesela eksikliklerimiz ve zayıflıklarımızla zaaflarımızla karşılaşacağız. Bunlarla karşılaşmaya acaba ne kadar hazırız? Yeterince güçlü müyüz? Yeterince cesur muyuz? Bu yüzden bazı insanlar bu yola hiç çıkmazlar. Bazıları da bir ömür geçse bile bu yolu bitiremezler. İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir. Sen kendini bilmez isen ya nice okumaktır diyor. Yunus Emre. Hakikaten de kendini bilmek mevzusu. Sahip olduğunuz eğitim seviyesinden, yaşam tecrübesinden, yaşınızda bağımsız olabilir. Yani siz üniversitede bir profesör bile olabilirsiniz, dersler veriyor olabilirsiniz ama yine de kendinizi yeterince tanımıyor olabilirsiniz. Bakarsınız adam ya da kadın üniversitede. İletişim üzerine dersler veriyoruz ama kendi öğrencilerine ya da yanında çalıştırdığı insanlara kaba davranıyordur. Mesela duyarsız davranıyordur.
Yok mu böyle örnekler? Maalesef var. O zaman demek ki bilmek başka bir şey, olmak başka bir şey. Hatta bunun yanı sıra zannetmek başka bir şey olmak başka bir şey.
Yani bu profesöre belki sorsanız kendisi çok duyarlı, çok yardımsever, çok düşünceli bir insan olarak tanımlıyordur. Yani kendisini tanıdığını zannediyordur ama öğrencilerine sorduğumuzda gerçekte ne olduğunu belki görebiliriz. Yani zannettiklerimizle olduklarımız da birbirinden farklı olabilir. Peki neden kendimizi tanımıyoruz? Neden kendimize karşı yabancılaştık. Çok normal. Çünkü günümüzün tırnak içerisindeki modern dünyasında kafamızda binlerce düşünce ile oradan oraya koştururken ödenmesi gereken faturalar, kredi taksitleri ve yapılması gereken bir sürü iş varken maalesef kendimizi tanımak, kendimiz üzerine düşünmek, kendimizi gözlemlemek. Öncelik sırasında çok da üstlerde değil. Buna pek vakit kalmıyor. Kendini tanıyan insan, kendi güçlü ve zayıf yönlerinin farkında olan insandır. Kendi zaaflarının, kendi duygularının, düşüncelerinin, davranışlarının farkındadır ve bunların altında yatan nedenlerin de farkındadır. Mesela iş yerinde herhangi bir arkadaşını başarılı olduğu için tebrik ederken, içinde bir sıkıntı hissederse bunun adını doğru olarak koyar. Bunun altında yatan nedeni düşünür. Bu duygunun ne olduğunu bulmaya çalışır ve hayatını yönlendirirken. Tüm bu bilgilerden faydalanır. Kendini tanıyan insan kendi potansiyelinin farkındadır. Kendi yeteneklerinin farkındadır ve buna uygun hedefler belirler. Kendi değerlerine uygun hedefler belirler. Dolayısıyla kendini tanıyan kendini yönetir. Kendini yöneten. Hayatını yönetir. Hayatın içerisinde dışsal faktörlerin etkisiyle oradan oraya savrulup kurban rolü oynamak, ulaştığı ya da ulaşamadığı şeyler için dışsal faktörleri suçlamak yerine kendi yapabileceklerine bakar ve buna uygun bir yol çizer. Peki, kendimi daha yakından tanımak için, kendimi bilmek için ne yapmalıyım? Tabii bu oldukça geniş kapsamlı bir soru ama en azından başlangıçta yola çıkarken bize yardımcı olması açısından birkaç teknikten bahsedelim. İlk bahsedeceğim teknik bireysel SWOT analizi. SWOT analizi nedir? Swot analizi 1960’lı yıllarda Amerika’da bir yönetim danışmanı olan Albert Humphrey tarafından kullanan bir teknik.
Ortaya atılan bir teknik işletmelerin güçlü yönlerini, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri analiz etmesini sağlayan bir teknik. Peki biz bunu nasıl kullanabiliriz? Biz bunu kendi bireysel gelişimimiz de herhangi bir iş için hedef belirlerken, herhangi bir yolda hedefe doğru ilerlerken kullanabiliriz. Aynı zamanda kendimizi daha yakından tanımak için de kullanabiliriz. Ne yapacağız bu tekniği uygularken şunu yapacağız. Bu teknik için ihtiyacımız olan şey bir adet A4 kağıt, bir adet de kalem. Bu ikisini aldınız, önünüze A4 kağıdı koyun ve kalemle bu A4 kağıdına dörte bölün yani dört tane kutucuk oluşturun. Birinci kutucuğumuz Swot’un S’i Strengths yani Güçlü Yönlerimiz kutucuğu olacak. Bu kutucuğa şöyle bir kendinize baktığınızda kendinizi güçlü gördüğünüz yönler neler? Bunları yazın. Madde madde nelere iyi yapıyorsunuz? Mesela diğerlerinden daha iyi yaptığınız şeyler neler? Diğer insanların, annenizin, babanızın, arkadaşlarınızın, yöneticinizin, öğretmeninizin her kimse size bunu gerçekten iyi yapıyorsun dediği yönler neler? Mesela kendimle gurur duyduğum anları hatırla. Başarılarını hatırla. Bunlar böyle çok hani nasıl diyeyim, maddi ya da derslerle ilgili başarıları olmak zorunda değil. Hayatta genel anlamda kendimi başarılı tatmin içerisine hissettiğin anları hatırla. En çok hangi özelliklerin bu başarıya ulaşmada sebep oldu? Bunlar yaz eğitimin, sertifikaların, tecrübelerin. Tüm bunları yaz bu alana yani kendinde gördüğün bütün güçlü özellikleri yaz.
İkinci kutucuğa nasıl Weaknesses, Swot’un W’su yani zayıf yönlerimizi yazacağız. Zayıf yönlerinde şunu düşün. Seni herhangi bir hedefe doğru ilerlerken geriye doğru çeken kişisel özelliklerin neler? Çalışma biçiminde başarıya ulaşmasını engelleyen özelliklerin neler? Bunu düşünürken sadece kendi düşüncelerine değil, çevremdeki diğer insanlara sorarak da fikir alabilirsin. Yine güvendiğin, objektiflerine güvendiğin diğer insanlardan kendimle ilgili geribildirim olabilirsin.
Hangi özelliklerin hedefe ulaşmayı zorlaştırıyor? Mesela duygularını kontrol edememe olabilir mesela. Planlı çalışmama olabilir. Üşengeçlik olabilir. Negatif düşünmek olabilir. Şu an tamamen örnek veriyorum. Bunlardan bambaşka bir şey de olabilir. Kendimle ilgili bu yönümü geliştirmem gerekiyor. Bu yönüm zayıf dediği noktalar neler? Düşün ve bunları da bu kısıma yaz.
Üçüncü bölümümüz yani üçüncü kutucuğumuz Swot’un O’su.Yani Opportunities Yani fırsatlar. Buraya ne yazacağız? Buraya hedeflerine doğru ilerlerken sana avantaj sağlayan dışsal faktörleri yazacağız. Mesela içinde bulunduğun çevre, tanıdıkların içinde yaşadığın şehir gibi dışsal faktörler. Yani sana avantaj sağlayacak dışsal faktörler neler? Bunları düşün ve bunları da bu kutucuğa yaz. Dördüncü kutucuğumuz. Swot’un T’si.Yani Threats. Burada neden bahsediyoruz? Burada da tehditler kısmı yani sana hedeflerine ulaşmada dezavantaj oluşturacak dışsal faktörleri düşünüp yazacaksın. Yine aynı şeyleri düşün. Yani hedeflerine ulaşmana engel oluşturan, seni kısıtlayan, dezavantaj durumu yaratan dışsal faktörler neler? Yine içinde yaşadığın şehir çevresel bağlantıların gibi dışsal ve negatif faktörleri de bu kısma yazıyorsun. Bu formu doldururken, daha doğrusu bu analizi yaparken dikkat etmen gereken bazı şeyler var. Şimdi onlardan bahsetmek istiyorum. Bir bu formu doldururken lütfen objektif olmaya çalışın. Yani kendime karşı ne fazla iyimser ol ne de fazla acımasız ol. Hatta bence en güzeli şunu yap. Bu formu doldururken bir tane kendin kendin için doğulur, bir kaç tane de seni çok yakından tanıdığını düşündüğün insanlara verip onlardan senin ilgili doldurmalarını. Yani onların düşüncelerini al. Seni tanıyan insanların geri bildirimlerini alıp ne güzel söylemiş Mevlana. Yüzünü görmek isteyen cama, özünü görmek isteyen cana bakar. Dolayısıyla diğer insanların bizimle ilgili verdikleri geri bildirimler. Kendimizi tanıma yolunda en değerli kaynaklarımızdan bir tanesi.
Hatta bu farklı formları birbiriyle kıyasla ve üzerine düşün.
Neden insanlar seninle ilgili bunları yazmışlar? Senin kendinle ilgili yazdıklarınla diğer insanların seninle ilgili yazdıkları ne kadar örtüşüyor? Bu senin kendini ne kadar tanıdığını da gösterecek ya da kendini ne kadar diğer insanlara açtığını o yüzden önemli. Diğer önemli bir nokta bu formu doldururken lütfen buna zaman ayır. Alel acele ayaküstü yapma. Yani bu formu doldurmak gerekirse günler alsın üstüne düşün, önem ver. Yani bu işe bir vakit ayır. Hatta bence bu formu doldurduğunda üzerine tarih at. Çünkü zaman içerisinde belki de bu formda güncellemeler yapacaksın. Bazı düşündüklerinin farklı olduğunu göreceksin. Yeni eklemeler yapacaksın. O yüzden kendini tanıma yolculuğunda sana güzel bir kaynak olacak bu form. Bireysel Swot analizimizi yaptık diyelim ki birinci adımı tamamladık. Peki ikinci adımımız ne? Gelelim ikinci adımıza. İkinci adımımız da bakmamız gereken nokta. Bizi biz yapan, hayatımızdaki en önemli unsurları belirleyen değerlerimize bakmak. Peki bunu nasıl yapacağız? Bunun nasıl yapılacağını çok detaylı biçimde videomuz anlattı kanalımda. Lütfen o videoyu izlemeyenler. Şimdi ikinci adım olarak o videoya gitsinler. Şuradan ulaşabilirsiniz açıklama kısmından ulaşabilirsiniz. Videomuzun adı “Hedefler nasıl belirlenmeli?” Kendimi yeterince tanıyor muyum? Bu videoda değerlerimizi nasıl belirlememiz gerektiği ve bunun bize ne anlattığı ile ilgili detaylı bilgi bulabilirsiniz. Üçüncü adım için diğer bir videomda da görüşmek üzere kendinize iyi bakın. .