DOĞAL YOLDAN STRES HORMONU KORTİZOLÜ DÜŞÜREN GIDALAR

Stres, kaygı ve depresyonla baş etmeye çalışırken sadece zihinsel çalışmalar yeterli olmayabilir. Çünkü bedenimiz ve zihnimiz bir bütündür ve birinde olan diğerini de etkiler. Bu yüzden bedenle ilgili olarak beslenme kısmında da bazı önlemler almak gerekebilir. Stres hormonu olarak bilinen kortizol hormonunu ve yine stresle alakalı gözüken, vücuttaki iltihaplanma yani enflamasyonu düşüren, düşürmeye yardımcı olan gıdalar nelerdir? Hangi besinler stresle mücadelede bize yardımcı olabilir? Az sonra. Kortizol, örneğin yaralanma gibi fiziksel bir tehdide ya da mesela bir işi yetiştirme baskısı gibi zihinsel bir tehdide yanıt olarak adrenal bezlerimiz tarafından salınır. Kısa vadede oldukça faydalıdır. Örneğin sabahları uyanmamıza, bir iş için harekete geçmemize yardımcı olur ve vücutta uyku döngülerinden tutun da kan basıncı, kan şekerinin ayarlanması gibi pek çok sistemin düzenlenmesinde yardımcıdır. Ancak ona uzun süre maruz kalmak daha fazla kaygı, depresyon ve yorgunluk hissetmenize neden olabilir. Yine uzun süre kortizol salınımı vücuttaki iltihaplanma yani enflamasyonu arttırır. Kilo alımı diyabet, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı gibi pek çok hastalığı riskini arttırır. Ve aslında yüksek kortizol uzun vadede bağışıklığı baskılayarak bizi her türlü tehdide açık hale getirir. Kortizolün bağışıklık üzerindeki etkisini şöyle anlatalım. Bilirsiniz organ nakillerinde en büyük risklerden biri hastanın vücudunun yeni gelen organı kabul etmemesi ona yabancı muamelesi yapmasıdır. Yani hastanın bağışıklık sistemi o yeni gelen organı kabul etmez ve ona saldırmaya başlar. İşte bu riski azaltmak için hastaya bu ameliyat sırasında ve öncesinde kortizolün sentetik olan hali kortizon hormonu verilir ki bağışıklık sistemi baskılansın ve organın yeni gelen organın kabulü kolaylaşsın. Stresin bir diğer etkisi de vücuttaki iltihaplanmaya yani enflamasyonu arttırılmasıdır demiştik. Bu da uzun vadede yine bedensel ve zihinsel bazı sıkıntılara yol açıyor. Örneğin beyinde enflamasyon varsa, triptofan amino asidinden seratonin ve melatonin yerine anksiyeteyi uyaran kinolinatlar sentezlenmektedir. Ve bunlar da uyuşukluk, uyku bozukluğu, sosyal aktivitede azalma, libido azalması, iştahsızlık ve hayattan zevk alamama gibi depresif belirtilere yol açar.

Enflamasyonu ve kortizol salınımını etkileyen pek çok şey var. Bunlardan biri de beslenmemiz. Peki acaba hangi gıdalar bunları düşürür? Strese daha iyi yanıt vermemizi sağlar? Gelin bunlara bakalım şimdi. 1- B Vitamininden zengin gıdalar. Efendim B vitaminleri, stres vitaminleri olarak bilinir. Neden? Çünkü vücutta strese yanıt veren en temel sistemlerden biri olan sinir sistemi ve adrenal bezlerin sağlığı için B grubu vitaminlerinin yeterli olması çok önemli. Bunlardan en önemlilerinden biri B12 vitamini ki şu an halsizlik, hisseden, yorgunluk hisseden pek çok kişinin de yine B12 vitamini eksik olabilir. Peki B12 vitamini en çok hangi gıdalarda var? Karaciğer ve dalak gibi sakatatlar, midye, istiridye, karides gibi kabuklu deniz ürünleri, alabalık, uskumru ve ton balığı, süt, yoğurt ve peynir, yumurta ve veganlar içinde bir alternatif sunalım. Soya sütünde de bolca bulunuyor. B grubu vitaminlerden en önemlilerinden bir diğeri de B1 vitamini yani tiamin, gaba yani Gama Amino Bütirik Asit vücudumuzda bulunan ve sinir hücrelerini dinginliğe teşvik eden böyle yatıştırıcı bir kimyasal. Sinirlendiğimiz zaman bizi sakinleştiren, kaygılandığımız da bizi dinginleştiren. Uyku vakti geldiğinde böyle uykumuzun gelmesini sağlayan bir nörotransmitter ve GABA’nın yapımında işte bu B1 vitamini çok önemli rol oynuyor. Peki B1 vitamini hangi gıdalarda var? Tam tahıllar, baklagiller, yerfıstığı ve ıspanak da yine B1 vitamini bolca bulunuyor. B grubundan bir diğer önemli vitamin B6 vitamini, çünkü neden? Mutluluk hormonu olarak bilinen serotonin ve uykuyla ilgili bir hormon olarak bilinen melatoninin üretiminde çok çok önemli rol oynuyor.

Yine yapılan bazı çalışmalar B6 vitamininin vücuttaki enflamasyonu azaltmaya yardımcı olduğunu gösteriyor. Peki B6 vitamini en çok hangi gıdalarda var? Tavuk, hindi, ton balığı, somon, ay çekirdeği, peynir, esmer pirinç ve havuç. Yine vücuttaki iltihaplanmayla savaşan en önemli unsurlardan biri de omega 3 yağ asitleri. Peki Omega 3 en çok nerelerde bulunuyor? Somon, sardalya gibi yağlı tuzlu su balıkları, yumurta, keten tohumu ve chia, fındık, badem ve ceviz. Bir diğer önemli gıda grubumuz magnezyum içeren gıdalar. Zira magnezyum kortizolün beyinde dengelenmesinde oldukça önemli bir rol oynuyor. Magnezyum aynı zamanda kaygı, yorgunluk ve bitkinlik ile baş etmede de oldukça önemli. Magnezyum nerelerde var? Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, fındık, ceviz, kuru kayısı, badem, karpuz, haşhaş tohumu, roka, şalgam, avokado, ay çekirdeği gibi pek çok gıda bulunmakta. Dördüncü gıda grubumuz, probiyotikler ve prebiyotikler. Probiyotikler, yoğurt, lahana turşusu gibi çeşitli mayalanmış gıdalarda bulunan dost bakterilerdir. Prebiyotikler ise işte bu dost bakterilerin gıdasıdır. Yani probiyotiklerimizde prebiyotikleri yiyor ve prebiyotiklerde en çok lifli sebzelerde, meyvelerde bulunuyor. Hem probiyotikler hem de prebiyotikler kortizol hormonunun salınımının azalmasına yardımcı oluyor. Ayrıca probiyotik ve prebiyotik gıdalar bağırsak sağlığımız için oldukça önemli ki bağırsak sağlığı ve ruhsal sağlık arasındaki ilişkiden bahsettiğim bir videom vardı. Şu videom ilgilenenler için linkini altta koyacağım oradan izleyebilirler. Videonuzu sonlandırırken, kanalımıza katıl üyesi olarak destek veren abonelerimize ayrıca teşekkür etmek istiyorum. Sizler ve kanalımıza abone olan, videolarınızı beğenen, aşağıya yorum yapan tüm takipçilerimiz aslında bu kanalın daha ulaşılabilir olmasına yardımcı oluyorlar. Kişisel gelişim ve psikoloji eğer sizin de ilgi alanınız içindeyse siz de kanalımıza abone olabilir ve yeni gelen videolardan haberdar olabilirsiniz.