MUTLULUĞUN VE MUTSUZLUĞUN MERKEZİ KARNINIZDADIR (İkinci Beyin)

İnsan vücudunun yönetici organı hangisidir diye sorduğumda Çoğu insan beyin der. Ben de sormaya devam ederim. Hangi beyin? Kafanızın içindeki mi yoksa karnınızdaki mi? Bugün bilim insanları bağırsağa artık ikinci beyin diyor ve yapılan son çalışmalar bağırsağın beyin üzerinde oldukça etkili olduğunu gösteriyor. Öyle ki bağırsaktan beyine giden komutlar beyinden bağırsağa giden komutların tam dokuz katı. Bu durumda kim kimi yönetiyor? Beyin mi bağırsağa yoksa bağırsak mı beyni?

Bağırsaklarımız aynı zamanda beynimizdeki duygu merkezi ile doğrudan bağlantılı. Yani bağırsaklarımız nasıl hissettiğimizi etkiliyor. Mutluluk hormonlarından biri olan serotonin yüzde 95’i bağırsaklarda üretiliyor.

Geleneksel Çin tıbbı bunu 5 bin yıl önceden görmüş ve demiş ki mutluluğun ve mutsuzluğun merkezi karnımızdadır. Depresyon, kaygı bozuklukları, aşırı yorgunluk, mutsuzluk, isteksizlik. Tüm bunlar düşünce biçiminiz de alakalı olduğu kadar bağırsak sağlığınız ve beslenme biçiminiz de ilgili olabilir. Bugün MS’ten otizme, şizofreniden, alzheimera o kadar çok sayıda psikiyatrik tanının bağırsak sağlığı ile ilgili olabileceğine dair çalışmalar mevcut.

Sağlıklı bir bağırsak yapısı olmadan sağlıklı bir psikolojiden bahsetmek çok da mümkün değil. O zaman ne yapmak gerekiyor? Daha iyi hissetmek için bağırsak floramıza iyi bakmak gerekiyor. Bağırsak florası nedir?

İçerisinde trilyonlarca mikroorganizmanın yaşadığı bağırsağımızın içindeki bir yapı. Bu mikroorganizmaların sayısının yaklaşık 100 trilyon civarında olduğu söyleniyor. Vücudumuzdaki toplam hücrelerimizin sayısı ise yaklaşık 10 trilyon civarında.

Bu durumda onlar biz de konakçı. Yoksa biz mi onlar da konakçıyız tartışılır. Bağırsak floramızda çok çeşitli bakteri türleri bulunmakta.

Yaklaşık bine yakın olduğu söyleniyor ve bu bakteri türleri benim nasıl hissettiğimi, kararlarımı, seçimlerimi,

Duygu durumu mu? Hatta kişiliğimi etkiliyor.

Farelerle ilgili yapılan bir araştırmada, besin yoluyla alınan bazı bakteri türlerinin normal ruhsal sağlığa sahip fareleri depresyona soktuğu, başka bazı bakteri türlerinin ise depresyonuna fareleri normale çevirdiği görülmüş. Duygu durum mu etkiliyor bakteriler aynı zamanda kişiliğimi bile etkiliyor dedik ya bakın 2011 yılında yapılmış çok enteresan bir araştırma var. Bu araştırmada maceracı, cesur ve atılgan karakter yapısına sahip farelerden alınan bakteri türleri daha çekingen yapıya sahip farelere transfer ediliyor ve bir süre sonra transfer yapılan farelerin tıpkı donörlerin de olduğu gibi daha maceracı, daha cesur ve atak oldukları gözlemleniyor. Tam tersi bir durum söz konusu olduğunda da yine aynı sonuç görülüyor. Yani daha çekingen farelerden daha atak farelere bakteri transferi yapıldığında atak farelerin de çekingenleşmeye başladığı görülüyor.

Bugün artık dışkı nakli insanlarda da yapılmaya başlandı deneysel olarak ve bir yan etki olarak şu gözlemlendi. Dışkı nakli yapıldığında donörün bazı karakteristik özelliklerini. Transfer yapılan kişiye de geçtiği görülüyor. Hatta sadece karakteristik özellikleri değil, vücut yapısıyla ilgili bazı özelliklerini bile bir süre sonra transfer yapılan kişide gerçekleştiği görülüyor. Bakın bu mikroorganizmalar bazı çalışmalara göre eş seçimimizi dahi etkileyebiliyor. Sirke sinekleri ile ilgili yapılan bir çalışmada 2010 yılında yapılan bir çalışmada sirke sinekleri kendi bağırsak floralarında yaşayan bakterilere uygun erkekleri eş olarak seçtikleri görülmüş. Bağırsak floramızda insan sağlığına hem faydalı hem de zararlı bakteriler mevcut. Eğer faydalı bakteriler yani probiyotiklerin sayısı zararlılara oranla daha yukarıda ise haberleri iyi ama eğer bu denge zararlı bakteriler lehine değişirse yani zararlı bakterilerin sayısı artarsa bu durum durumda bedensel ve ruhsal sağlığında bozulmalar meydana geliyor.

Bedensel sağlığını da etkiliyor. Neden? Çünkü bağışıklık sisteminin yüzde 80’i de bağırsaklarda. Yani bağırsaklarında ne kadar çok probiyotik yani faydalı bakteri varsa bağışıklık sistemimiz de o kadar dirençli oluyor. Hastalıklara karşı hem bedensel hem ruhsal hastalıklara karşı o kadar dirençli ve güçlü hale geliyor. Yani hem bedensel hem ruhsal sağlığım için bağırsak sağlığım çok önemli. Probiyotik bakterilerin sayısı çok çok önemli. Peki bu durumda ne yapmam gerekiyor? Yani bağırsak florası koruyabilmek için probiyotik bakterilerin sayısını çoğu atabilmek için ne yapmam gerekiyor?

Birincisi, probiyotik bakteriler açısından zengin gıdalar tüketmek gerekiyor ki bunların başında yoğurt ve turşu geliyor.

Yani mutluluk için ne yapacağız? Bol bol yoğurt yiyeceğiz, bol bol turşu yiyeceğiz ve bunun gibi fermente ürünler yani bir şekilde mayalanmış ürünlerin çoğu pek çoğu içerisinde probiyotik bakteriler barındırıyor. O yüzden günlük beslenmemize mutlaka bolca sokmak gerekiyor bunları. İkinci olarak prebiyotiklere yer vermek gerekiyor. Yani. Probiyotik bakterilerin faydalı bakterilerin tercih ettiği, yediği, onları besleyen birtakım gıdalar mevcut. Bunların başında soğan, pırasa, sarımsak gibi çok sayıda sebze ve meyve geliyor. Dolayısıyla daha bitkisel ağırlıklı bir beslenme yani prebiyotik bir beslenme bakterilerin için, probiyotik bakterilerin için çok gerekli. Onların sağlığı için, yaşayabilmeleri için nelerden uzak durmam gerekiyor? Çok klasik olacak belki ama şekerli ve unlu gıdalardan uzak durmak gerekiyor. Olabildiğince azaltmak gerekiyor. Bağırsak sağlığı açısından. Bunun yanı sıra aşırı hijyen takıntısından da kaçınmak gerekiyor ve doktor yazmadığı sürece antibiyotiklerden olabildiğince uzak durmak gerekiyor. Çünkü antibiyotikler vücudumuzdaki sadece zararlı mikroorganizmalar değil, aynı zamanda faydalı olanları da öldürüyor.

Bu konulara ilgi duyuyorsanız benim de kaynak olarak kullandığım çeşitli kitapları önermek isterim. Bunlardan bir tanesi Profesör Doktor Hüseyin Nazlı Kul’un. Duygusal Beyin Bağırsak kitabı bu konuyla ilgili oldukça detaylı bilgi içeriyor. Yine bunun yanı sıra Doktor Ümit Aktaş’ın Mutluluk Kürleri kitabında da mutluluk ve bağırsak ilişkisine dair oldukça geniş yer verilmiş durumda. Yine Serkan Karaismailoğlu’nun Beyinde ararken Bağırsakta Buldum isimli kitabı da önerebileceğim kitaplar arasında. Psikolojiye ve iyi hissetmeye dair merak ettiğiniz konular olursa yorumlarda belirtisinin seviniriz. Sorularınız varsa yine aynı şekilde belirtebilirsiniz. Bunlara dair video çekimleri yapabiliriz.

Kanala abone olmayı unutmayın ve bol bol turşu ve yoğurt yemeyi de unutmayın.